Karaman’da şeker pancarı hasadı bereketli geçiyor, ancak üreticiler bu yıl da kota mağduriyetiyle karşı karşıya.
Dekarda ortalama 10 ton verim elde eden çiftçiler, verimden memnun olsalar da, kota dağılımındaki adaletsizlik nedeniyle tepkili.
Eylül ayında başlayan hasadın, Ereğli Şeker Fabrikası alım sırasına göre 2026 yılının ilk aylarına kadar süreceği bildiriliyor.

3100 TL olarak revize edilen 16 polar şeker pancarı fiyatı, kuraklık ve donla mücadele eden üreticilerin bir nebze nefes almasını sağlasa da, “kota baronları” iddiaları tarımsal gündemi sarstı.

“Kotalar Belirli Kişilerin Elinde, Yeni Çiftçilere Kapı Kapalı”

Karamanlı çiftçilere göre şeker pancarı üretiminde kotalar yıllardır belirli kişiler etrafında toplanmış durumda.
Üreticiler, bu kişilerin hem kota dağılımına hem de üretim kararlarına yön verdiğini, yeni çiftçilere ise sistematik olarak fırsat tanınmadığını ileri sürdü.

“Kota olayı artık çiftçinin değil, bir grubun kontrolünde.
Yeni üreticiler pancar ekmek istese bile kota verilmediği için toprağı boş kalıyor.
Karamanda şeker pancarı üretimi birkaç kişinin insafına bırakılmış durumda.”

diyen üreticiler, yaşanan durumun tarımda tekelleşmeye yol açtığını belirtiyor.

“Pancar Ekmeyen Kişiler Kota Sahibi: Düşük Fiyatla Üreticinin Ürünü Alınıyor”

Çiftçiler, kota sahiplerinden bazılarının fiilen pancar üretimi yapmadıkları halde sistemden gelir elde ettiklerini öne sürdü.
İddialara göre bu kişiler, gerçek üreticilerin fazla pancarlarını çok düşük fiyatlara alarak piyasada haksız kazanç sağlıyor.

“Kota sahipleri tarlaya inmiyor ama üreticinin alın terinden para kazanıyor.
Fazla pancar üreten çiftçi kota sınırı nedeniyle ürününü satamıyor, mecburen bu kişilere düşük fiyata veriyor.”
diyen üreticiler, yaşanan durumu “kota zulmü” olarak nitelendirdi.

“Sübvansiyonlu Kredilerde Haksız Yararlanma İddiaları”

Çiftçilerin gündeme getirdiği bir diğer iddia ise sübvansiyonlu tarım kredileriyle ilgili.
Bazı kota sahiplerinin, üzerlerinde kota bulunduğu için gübre, tohum ve üretim desteklerinden haksız şekilde faydalandıkları, hatta bu kredilerin tarım dışı alanlarda kullanıldığı öne sürülüyor.

“Devlet üretim için destek veriyor ama bu krediler üretime değil, başka alanlara gidiyor.
Gerçek çiftçi krediye ulaşamıyor, pancar ekiyor ama desteği başkaları alıyor.”
diyerek tepkilerini dile getiren üreticiler, yetkililerin bu durumu bildiği halde sessiz kaldığını iddia etti.

“Karaman Çiftçisi Üvey Evlat mı?”

Karamanlı üreticiler, komşu bölgelere göre daha düşük kota tahsisi yapılmasının da büyük bir adaletsizlik olduğunu vurguladı.
“Karaman çiftçisi üvey evlat mı?” diye soran üreticiler, yıllardır süregelen bu dengesizliğin artık son bulmasını istiyor.

Yeni çiftçilerin “Köyüme dönüyorum” projeleri kapsamında pancar ekmek istemesine rağmen kota engeliyle karşılaştıklarını belirten üreticiler, bu durumun hem tarımsal üretimi hem de kırsal yaşamı olumsuz etkilediğini söyledi.

“Yetkililer Artık Sessiz Kalmamalı”

Çiftçiler, başta Karaman Valisi M. Fatih Çiçekli, milletvekilleri, STK temsilcileri ve çiftçi örgütleri olmak üzere tüm ilgilileri göreve çağırdı:

“Kotaları birkaç kişinin elinden kurtarın, adil dağıtım yapın, yeni çiftçilere pancar ekme fırsatı verin.
Karamanda üretim gücü var ama sistem buna izin vermiyor.”

“Kota Sorunu, Hayvancılığı da Etkiliyor”

Üreticiler, kota nedeniyle pancar ekim alanlarının sınırlı kalmasının hayvancılığı da olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Pancar küspesinin yem tedariğinde önemli bir kaynak olduğunu hatırlatan çiftçiler,
“Ekemediğimiz pancarın küspesini dışarıdan almak zorunda kalıyoruz. Bu da maliyetleri artırıyor.” ifadelerini kullandı.

“Kotaları Kota Baronlarından Kurtarın”

Panko seçimlerinde bazı adayların da dile getirdiği “kota tekelleşmesi” tartışması, çiftçilerin tepkisini güçlendirdi.
Üreticiler, “Ek kotalarla yeni üreticilerin önü açılmalı, kota sistemi adil ve şeffaf hale getirilmeli.
Kotalar kota baronlarından kurtarılmalı.” çağrısını yineledi.

Bereketli Hasat, Derin Eşitsizlik

Karaman’da şeker pancarı rekoltesi bu yıl üreticinin yüzünü güldürse de, kota sistemi tarımın önünde büyük bir engel olarak duruyor.
Çiftçiler, “Alın terimiz üzerinden başkaları kazanç sağlıyor” diyerek adil bir düzenleme talep ediyor.